Skip to main content

Posts

Showing posts with the label Golden Book of World Records

рдкोрд╖рдг рдиिрд╡ेрд╢ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рджौрд░ाрди рдирд╡рд╡िрд╡ाрд╣िрдд, рдЧрд░्рднрд╡рддी рдФрд░ рд╢िрд╢ुрд╡рддी рдорд╣िрд▓ाрдУं рдиे рдлрд▓рджाрд░ рдкौрдзों рдХा рд░ोрдкрдг рдмрдиाрдпा рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХॉрд░्рдб

рд╡рдиों рдХी рдХрдЯाрдИ рдкृрде्рд╡ी рдХे рдЬрд▓рд╡ाрдпु рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХे рдоुрдЦ्рдп рдХाрд░рдгों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै। рдХुрдЫ рд╡ैрдЬ्рдЮाрдиिрдХों рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рдРрд╕ा рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै рдХि рд╡рдиों рдХी рдХрдЯाрдИ рд▓рдЧрднрдЧ 18-25% рдЬрд▓рд╡ाрдпु рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рдХे рд▓िрдП рдЬिрдо्рдоेрджाрд░ рд╣ै। рдпрд╣ी рдХाрд░рдг рд╣ै рдХि рд╕ंрдпुрдХ्рдд рд░ाрд╖्рдЯ्рд░ рдФрд░ рдЕрди्рдп рдк्рд░рдоुрдЦ рд╕ंрдЧрдарди рдЬैрд╕े рдХुрдЫ рдмрдб़े рд╕ंрдЧрдарди рджुрдиिрдпा рднрд░ рдоें рд╡ृрдХ्рд╖ाрд░ोрдкрдг рдХो рдк्рд░ोрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдХрд░ рд░рд╣े рд╣ैं। рд╕рд░рд▓ рд╢рдм्рджों рдоें, рд╡ृрдХ्рд╖ाрд░ोрдкрдг рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдХिрд╕ी рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдоें рдЕрдзिрдХ рдкेрдб़ рдЙрдЧाрдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрдоीрди рдоें рдкौрдзे рд▓рдЧाрдиा। рдЬिрди рджेрд╢ों рдоें рд╡рдиों рдХी рдХрдЯाрдИ рдмрд╣ुрдд рдмрдв़ рдЧрдИ рд╣ै, рд╡рд╣ां рд╡ृрдХ्рд╖ाрд░ोрдкрдг рдХी рдмрд╣ुрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рд╡рдиों рдХी рдХрдЯाрдИ рдХे рдХाрд░рдг рд╣рд╡ा рдоें рдХाрд░्рдмрди рдбाрдЗрдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдХी рдоाрдд्рд░ा рдмрдв़ рд░рд╣ी рд╣ै, рдФрд░ рд╕ूрд░्рдп рдХी рдпूрд╡ी рдХिрд░рдгों рдХो рдХे рдХाрд░рдг рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдХो рдЧрд░्рдо рд╣ो рд░рд╣ा рд╣ै। рд╡ृрдХ्рд╖ाрд░ोрдкрдг рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╡рдиों рдХी рдХрдЯाрдИ рдХे рдХाрд░рдг рдЙрдд्рдкрди्рди рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓ी рд╕рдорд╕्рдпाрдУं рдХो рд╕ीрдоिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдХ्рдпोंрдХि рдЕрдзिрдХ рд╕े рдЕрдзिрдХ рдкेрдб़ рд▓рдЧाрдиा рд╣ी рдЗрд╕ рд╕рдорд╕्рдпा рдХो рджूрд░ рдХрд░рдиे рдХा рдПрдХрдоाрдд्рд░ рддрд░ीрдХा рд╣ैं рдХ्рдпोंрдХि рд╡े рд╣рд╡ा рд╕े рдХाрд░्рдмрди рдбाрдЗрдСрдХ्рд╕ाрдЗрдб рдХो рдЕрд╡рд╢ोрд╖िрдд рдХрд░рддे рд╣ैं, рдЬिрд╕рд╕े рд╣рд╡ा рд╕ाрдл рд╣ोрддी рд╣ै। рд╡ृрдХ्рд╖ рд╕ंрдкूрд░्рдг рдЬрдЧрдд рдХे рдЬीрд╡ों рдХे рдоूрд▓рднूрдд рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддाрдУं рдоें рд╕рд░्рд╡рдк्рд░рдердо рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा рд╣ै। рд╡ृрдХ्рд╖ों рдПрд╡ं рд╡рдирд╕्рдкрддिрдпों рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╣ी рдЗрд╕ рдзрд░...

рдХрдорд▓ рд╢рд░्рдоा рдиे рдЪрдХ्рд░ाрд╕рди рдХी рдоुрдж्рд░ा рдоें рд╕рдмрд╕े рддेреЫ 100 рдоीрдЯрд░ рджूрд░ी рддрдп рдХрд░рдХे рд░рдЪा рд╡िрд╢्рд╡ рдХीрд░्рддिрдоाрди, рдЧोрд▓्рдбрди рдмुрдХ рдСреЮ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХॉрд░्рдб рдоें рджрд░्рдЬ рд╣ुрдЖ рдиाрдо

"рдпोрдЧ" рд╢рдм्рдж рдХा рдЙрдж्рдЧрдо рд╕ंрд╕्рдХृрдд рднाрд╖ा рд╕े рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдХा рдЕрд░्рде "рдЬोрдбрдиा, рдПрдХрдд्рд░ рдХрд░рдиा" рд╣ै। рдпोрдЧिрдХ рд╡्рдпाрдпाрдоों рдХा рдПрдХ рдкрд╡िрдд्рд░ рдк्рд░рднाрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░, рдорди, рдЪेрддрдиा рдФрд░ рдЖрдд्рдоा рдХो рд╕ंрддुрд▓िрдд рдХрд░рддा рд╣ै। рдпोрдЧ рдХे рдк्рд░ाрдердоिрдХ рд▓ाрднों рдоें рд╕े рдПрдХ рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдФрд░ рд▓рдЪीрд▓ेрдкрди рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрдиे рдХी рдЗрд╕рдХी рдХ्рд╖рдорддा рд╣ै। рдпोрдЧ рдоें рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХिрдП рдЬाрдиे рд╡ाрд▓े рд╡िрднिрди्рди рдЖрд╕рди рдпा рдоुрдж्рд░ाрдПँ рдоांрд╕рдкेрд╢िрдпों рдХो рдзीрд░े-рдзीрд░े рдЦींрдЪрддी рдФрд░ рдордЬрдмूрдд рдХрд░рддी рд╣ैं, рдЬोрдб़ों рдХे рд▓рдЪीрд▓ेрдкрди рдоें рд╕ुрдзाрд░ рдХрд░рддी рд╣ैं।рдиिрдпрдоिрдд рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े, рдЕрдн्рдпाрд╕рдХрд░्рддाрдУं рдХो рдКрд░्рдЬा рдХे рд╕्рддрд░ рдоें рд╡ृрдж्рдзि, рдоुрдж्рд░ा рдоें рд╕ुрдзाрд░ рдФрд░ рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдмीрдоाрд░िрдпों рдХे рдЬोрдЦिрдо рдоें рдХрдоी рдХा рдЕрдиुрднрд╡ рд╣ोрддा рд╣ै। рдпोрдЧ рдХे рд╡िрднिрди्рди рдоुрдж्рд░ाрдУं рдПрд╡ं рдЖрд╕рдиों рдоें рд╕े рдПрдХ рдЖрд╕рди рд╣ैं рдЪрдХ्рд░ाрд╕рди।рдЪрдХ्рд░ाрд╕рди рдПрдХ рдмेрд╣рддрд░ीрди рдпोрдЧाрд╕рди рд╣ै, рдЬिрд╕े рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдоें рд╡्рд╣ीрд▓ рдкोрдЬ (Wheel Pose) рднी рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЗрд╕े рдпोрдЧ рдоें рдЙрд░्рдз्рд╡ рдзрдиुрд░ाрд╕рди рдиाрдо рднी рджिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдпрд╣ рд╢рд░ीрд░ рдХे рдПрдХ-рдПрдХ рдЕंрдЧ рдХो рдлाрдпрджा рдкрд╣ुंрдЪाрддा рд╣ै। рд╕рдмрд╕े рдмрдб़ी рдмाрдд рдпрд╣ рдЖрдкрдХे рджिрд▓ рдХी рд╣рд░ рдорд╕рд▓्рд╕ рдХो рдЦोрд▓ рджेрддा рд╣ै। рдЪрдХ्рд░ाрд╕рди рдпोрдЧ, рдРрд╕ी рдоुрдж्рд░ा рд╣ै рдЬिрд╕рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рдХाрдлी рдХрдаिрди рдоाрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рд╢ाрд░ीрд░ рдХे рд▓рдЪीрд▓ेрдкрди рдФрд░ рдоांрд╕рдкेрд╢िрдпों рдХो рдЕрдзिрдХ рдордЬрдмूрддी рджेрдиे рдХे рдк्рд░рд╢िрдХ्рд╖िрдд рдпोрдЧाрдн्рдпा...

рдЬोрдзрдкुрд░ рдмिрдЧ рдПрдлрдПрдо рдХी 'рдмिрдЧ рдоिрд░्рдЪीрд╡рдб़ा рдкाрд░्рдЯी' рдиे рд░рдЪा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдмрдиाрдпा рд╡िрд╢्рд╡ рдХीрд░्рддिрдоाрди

рднाрд░рдд рдХो рд╡िрд╡िрдзрддाрдУं рдХा рджेрд╢ рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै, рдпрд╣ां рд╣рд░ рд░ाрдЬ्рдп рдХी рдЕрдкрдиी рдПрдХ рдЕрд▓рдЧ рдкрд╣рдЪाрди рд╣ै, рд▓ोрдЧों рдХे рд░рд╣рди-рд╕рд╣рди рд╕े рд▓ेрдХрд░ рдЦाрди рдкाрди рднी рд╣рд░ рд░ाрдЬ्‍рдп рдХा рджूрд╕рд░े рд░ाрдЬ्‍рдп рд╕े рдЕрд▓рдЧ рд╣ै। рд╕рднी рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рдЦाрдиे рдХा рдЕрдкрдиा рдЕрд▓рдЧ рд╕्рд╡ाрдж рд╣ै, рдЬिрд╕े рджूрд╕рд░े рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рд▓ोрдЧ рднी рдЦूрдм рдкрд╕ंрдж рдХрд░рддे рд╣ैं рдФрд░ рдмрдб़े рдЪाрд╡ рд╕े рдЦाрддे рд╣ैं। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рд╕рдоृрдж्рдз рдФрд░ рд╡िрд╡िрдзрддाрдкूрд░्рдг рд╣ै, рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд▓ोрдЧों рдоें рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдФрд░ рдкрд░ंрдкрд░ा рдХी рдЧрд╣рд░ी рд╕рдордЭ рд╣ै। рд░ाрдЬाрдУं рдХी рднूрдоि рдПрдХ рдЬीрд╡ंрдд рдФрд░ рд░ंрдЧीрди рд░ाрдЬ्рдп рд╣ै рдЬрд╣ाँ рдкрд░ंрдкрд░ा рдФрд░ рд╕ंрд╕्рдХृрддि рд╕ाрде-рд╕ाрде рдЪрд▓рддी рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдЕрдкрдиे рддीрдЦे рд╡्рдпंрдЬрдиों рдХे рд▓िрдП рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै, рдЬो рдЙрди рд▓ोрдЧों рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╕्рд╡ाрджिрд╖्рдЯ рд╡्рдпंрдЬрди рд╣ै рдЬो рдЕрдкрдиे рдЦाрдиे рдоें рдорд╕ाрд▓े рдХा рдЖрдиंрдж рд▓ेрддे рд╣ैं। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХा рдЬोрдзрдкुрд░ рдЕрдкрдиी рдпрд╣ां рдХे рдкрдд्рдерд░ों рдФрд░ рдоिрдаाрдЗрдпों рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा рднी рдХрдИ рджूрд╕рд░ी рдЪीрдЬों рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै, рд▓ेрдХिрди рд╕рдмрд╕े рдЬ्рдпाрджा рдЕрдЧрд░ рдХोрдИ рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै рддो рд╡рд╣ рд╣ै рдЬोрдзрдкुрд░ рдХा рдоिрд░्рдЪी рдмрдб़ा। рдЬोрдзрдкुрд░ рдЖрдП рдФрд░ рдоिрд░्рдЪी рдмрдб़ा рдиा рдЦाрдПं рдРрд╕ा рд╕ंрднрд╡ рдирд╣ीं рд╣ै, рдХोрдИ рднी рд▓ोрдЧ рдЬोрдзрдкुрд░ рдЖрддे рд╣ै рддो рдкрд╣рд▓े рдЬोрдзрдкुрд░ рдХा рдоिрд░्рдЪी рдмрдб़ा рдЦाрддे рд╣ै, рдЙрд╕рдХे рдмाрдж рд╣ी рдХाрдо рджूрд╕рд░ा рдХрд░рддे рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХे рдЬोрдзрдкुрд░ рдоें рд╕्рдеिрдд рдЙрдо्рдоेрдж рдЙрдж्рдпाрди рдоें 92.7 рдмिрдЧ рдПрдлрдПрдо (92.7 Big FM) рдПрд╡ं рдУрд╕рд╡ाрд▓ рдЧ्рд░ुрдк (...

рдЧोрд▓्рдбрди рдмुрдХ рдСреЮ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХाрд░्рдб्рд╕ рдоें рджрд░्рдЬ рд╣ुрдЖ рдЗрд╕्рдХॉрди рдк्рд░рдЪाрд░ рдХेंрдж्рд░ рдж्рд╡ाрд░ा рдЖрдпोрдЬिрдд рд╕ाрдд рджिрд╡рд╕ीрдп рд╢्рд░ीрдХृрд╖्рдг рдХрдеा рдЕрдоृрддрдорд╣ोрдд्рд╕рд╡

рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рд╡िрд╢्рд╡ рдХी рд╕рдмрд╕े рдк्рд░ाрдЪीрди рд╕ंрд╕्рдХृрддिрдпों рдоें рд╕े рдПрдХ рдоाрдиी рдЬाрддी рд╣ै। рдЗрд╕ी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╕ंрд╕ाрд░ рдХो рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рд╣рдоाрд░े рдЬीрд╡рди рдХा рд╕ंрдЪाрд▓рди рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЖрдзाрд░рднूрдд рддрдд्рд╡ों рдкрд░ рдЯिрдХा рд╣ुрдЖ рд╣ै рднाрд░рдд рдоें рдЦाрди-рдкाрди, рд╕ोрдиा рдмैрдардиा, рдЬрди्рдо-рдорд░рдг, рдпाрдд्рд░ा, рд╡िрд╡ाрд╣, рддीрдЬ-рдд्рдпौрд╣ाрд░ рдЖрджि рдЙрдд्рд╕рд╡ों рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рднी рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдмुрдиिрдпाрджों рдкрд░ рд╣ै। рдЬीрд╡рди рдХा рдРрд╕ा рдХोрдИ рднी рдкрд╣рд▓ू рдирд╣ीं рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рдЖрдз्рдпाрдд्рдо рдХा рд╕рдоाрд╡ेрд╢ рди рд╣ो, рдпा рдЬिрд╕ рдкрд░ рдкрд░्рдпाрдк्рдд рдЪिрди्рддрди рдпा рдордирди рди рд╣ुрдЖ рд╣ो। рдЕрдз्рдпाрдд्рдо рд╣ी рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХा рдЖрдзाрд░ рд╣ै। рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै рдЕрдзि+рдЖрддрдо рдЕрдзि рдорддрд▓рдм рдЕрдз्рдпрди рд╡ рдЖрдд्рдо рдорддрд▓рдм рдЖрдд्рдоा рдХो рдЬाрдирдиा। рдИрд╢्рд╡рд░ рдХा рджрд░्рд╢рди рдХрд░рдХे рд╣ी рд╣рдо рдЕрдкрдиी рдЕंрддрд░ рдЖрдд्рдоा рдоें рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдЪेрддрдиा рдХो рдЬрдЧा рд╕рдХрддे рд╣ैं।рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдЬीрд╡рди рд╕рдмрд╕े рдЕрдЪ्рдЫा рдЬीрд╡рди рдоाрдиा рдЧрдпा рд╣ै। рдЬрдм рд╣рдо рдПрдХ рд╕рдордп рдХे рдмाрдж рджुрдиिрдпाрджाрд░ी рдоें рдХाрдлी рдЙрд▓рдЭ рдЬाрддे рд╣ैं рдФрд░ рдлिрд░ рд╣рдо рдХрдИ рд╕ाрдзु-рд╕ंрддों рдпा рдорд╣ाрдкुрд░ुрд╖ों рд╕े рдоिрд▓рддे рд╣ैं, рддो рд╣рдоें рдЬ्рдЮाрдд рд╣ोрддा рд╣ै рдХि рдпрд╣ рдЙрд▓рдЭрди рд╣ी рд╣рдоाрд░ी рд╕рдорд╕्рдпा рдХा рдЬреЬ рд╣ै। рдРрд╕े рд╡реШ्рдд рдкрд░ рдзाрд░्рдоिрдХ рдХрдеाрдПं рд╣рдоे рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХрддा рдХी рдУрд░ рд░ुрдЦ рдХрд░ाрддी рд╣ैं। рдзाрд░्рдоिрдХ рдФрд░ рдЖрдз्рдпाрдд्рдоिрдХ рдХрд╣ाрдиिрдпाँ рд╣рдоें рдЖрдд्рдоा рд╕े рдкрд░рдоाрдд्рдоा рдХी рдУрд░ рдк्рд░рд╡ाрд╣िрдд рдХрд░рдиे рдХा рдХाрдо рдХрд░рддी рд╣ै। рд╣рдоाрд░े рдЬी...

рд╕ूрд░्рдп рдирдорд╕्рдХाрд░ рдПрд╡ं рдЙрд╕рд╕े рдЬुреЬे рдХुрдЫ рд╡िрд╢्рд╡ рдХीрд░्рддिрдоाрди

рдпोрдЧ рднाрд░рдд рдХी рджेрди рд╣ै. рдпे рдЕрд▓рдЧ рдмाрдд рд╣ै рдХि рднाрд░рдд рдХा рд╣ी рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рднी рдЗрд╕े рддрдм рдЬाрдХрд░ рдорд╣рдд्рд╡ рдоिрд▓ा, рдЬрдм рд╡िрджेрд╢ों рдоें рдЗрд╕рдХे рдЪрд░्рдЪे рд╢ुрд░ू рд╣ुрдП। рдоाрдирдиीрдп рдк्рд░рдзाрдирдоंрдд्рд░ी рдиे рдпोрдЧ рдХो рдмреЭाрд╡ा рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рд╡िрд╢्рд╡ рдпोрдЧ рджिрд╡рд╕ рдХा рдЖрдпोрдЬрди рдХिрдпा рдФрд░ рдлिрд░ рджेрдЦрддे рд╣ी рджेрдЦрддे рдпोрдЧ рдиे рдПрдХ рдмाрд░ рдлिрд░ рднाрд░рдд рдоें рдЕрдкрдиी рдЬрдЧрд╣ рдмрдиा рд▓ी। рдпोрдЧ рдоें рдХрдИ рдЖрд╕ाрди рдХिрдпे рдЬाрддे рд╣ैं। рд╢рд░ीрд░ рдХो рд╕्рд╡рд╕्рде рд░рдЦрдиे рдХे рд▓िрдП рдпोрдЧ рдоें рдХрдИ рдЖрд╕ाрди рдХрд░рд╡ाрдП рдЬाрддे рд╣ैं, рдЙрд╕ी рдоें рд╕े рдПрдХ рд╣ै рд╕ूрд░्рдп рдирдорд╕्рдХाрд░। рд╕ूрд░्рдп рдирдорд╕्рдХाрд░, рдЬिрд╕े рдЕंрдЧ्рд░ेрдЬी рдоें "Sun Salutation" рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै, рдпोрдЧ рдХा рдПрдХ рдЕрдд्рдпंрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдФрд░ рд▓ोрдХрдк्рд░िрдп рдЖрд╕рди рд╢्рд░ृंрдЦрд▓ा рд╣ै। рдпрд╣ 12 рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рдоुрдж्рд░ाрдУं (рдЖрд╕рдиों) рдХा рдПрдХ рдХ्рд░рдо рд╣ै। рд╕ूрд░्рдп рдирдорд╕्рдХाрд░ рдоें рд╡िрднिрди्рди рдЖрд╕рдиों рдХा рд╕ंрдпोрдЬрди рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬो рд╢рд░ीрд░ рдХे рд╡िрднिрди्рди рднाрдЧों рдХो рд╕рдХ्рд░िрдп рдХрд░рддा рд╣ै। рдпрд╣ рдоांрд╕рдкेрд╢िрдпों рдХो рдордЬрдмूрддी рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै, рд▓рдЪीрд▓ाрдкрди рдмрдв़ाрддा рд╣ै, рдФрд░ рд╢рд░ीрд░ рдХी рд╕рдордЧ्рд░ рд╢рдХ्рддि рдоें рд╕ुрдзाрд░ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдЕрдн्рдпाрд╕ рди рдХेрд╡рд▓ рд╢ाрд░ीрд░िрдХ рд╕्рд╡ाрд╕्рде्рдп рдХो рдмрдв़ाрд╡ा рджेрддा рд╣ै рдмрд▓्рдХि рдоाрдирд╕िрдХ рдФрд░ рдЖрдд्рдоिрдХ рд╢ांрддि рднी рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддा рд╣ै। рдЗрд╕рдХा рдиिрдпрдоिрдд рдЕрдн्рдпाрд╕ рд╡्рдпрдХ्рддि рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рд╕рдХाрд░ाрдд्рдордХ рдкрд░िрд╡рд░्рддрди рд▓ा рд╕рдХрддा рд╣ै। рдпोрдЧ рдХी рдЗрд╕ рдк्рд░ाрдЪीрди рд╡िрдзि рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдЖрдЬ рдХे рдЬीрд╡рди рдоें рднी рдЙрддрдиा рд╣ी рдк्рд░ा...

рд░िрддेрд╢ рдЬैрди рдЬी рдиे рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рднाрд░рддीрдп рд░िреЫрд░्рд╡ рдмैंрдХ рдЧрд╡рд░्рдирд░ों рдж्рд╡ाрд░ा рд╣рд╕्рддाрдХ्рд╖рд░िрдд рдХрд░ेंрд╕ी рдиोрдЯ рдХा рдХрд▓ेрдХ्рд╢рди рдХрд░ рдмрдиाрдпा рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХॉрд░्рдб

рдХрд░ेंрд╕ी рдХрд▓ेрдХ्рд╢рди, рдЬिрд╕े рди्рдпूрдоिрд╕्рдоाрдЯिрдХ्рд╕ (Numismatics) рдХे рдиाрдо рд╕े рднी рдЬाрдиा рдЬाрддा рд╣ै рдпрд╣ рдПрдХ рд░ोрдЪрдХ рдФрд░ рдЬ्рдЮाрдирд╡рд░्рдзрдХ рд╢ौрдХ рд╣ै। рди्рдпूрдоिрд╕्рдоाрдЯिрдХ्рд╕ рд╢рдм्рдж рдЧ्рд░ीрдХ рд╢рдм्рдж 'рди्рдпूрдоिрд╕्рдоा' рд╕े рдЖрдпा рд╣ै, рдЬिрд╕рдХा рдЕрд░्рде рд╣ै 'рдоुрдж्рд░ा'। рдЗрд╕рдоें рд╡िрднिрди्рди рджेрд╢ों рдХी рдоुрдж्рд░ाрдУं, рд╕िрдХ्рдХों, рд╕्рдЯैрдо्рдк्рд╕ рдФрд░ рдиोрдЯों рдХा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдХрд░рдиा рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ै। рдХрд░ेंрд╕ी рдХрд▓ेрдХ्рд╢рди рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ рдмрд╣ुрдд рдкुрд░ाрдиा рд╣ै। рдк्рд░ाрдЪीрди рд╕рдордп рдоें, рд╕िрдХ्рдХों рдХा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣рдг рдХेрд╡рд▓ рд░ाрдЬा-рдорд╣ाрд░ाрдЬाрдУं рдФрд░ рдЕрдоीрд░ рд╡рд░्рдЧ рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЬाрддा рдеा। рдЖрдзुрдиिрдХ рд╕рдордп рдоें, рдпрд╣ рд╢ौрдХ рдЖрдо рдЬрдирддा рдХे рдмीрдЪ рднी рд▓ोрдХрдк्рд░िрдп рд╣ो рдЧрдпा рд╣ै। рдХрд░ेंрд╕ी рдХрд▓ेрдХ्рд╢рди рдПрдХ рд╢ौрдХ рд╕े рдХрдИ рдЕрдзिрдХ рд╣ै; рдпрд╣ рдЗрддिрд╣ाрд╕, рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдФрд░ рд╡िрдд्рддीрдп рдиिрд╡ेрд╢ рдХा рд╕ंрдЧрдо рд╣ै। рдЗрд╕े рдЕрдкрдиाрдиे рд╕े рдЖрдк рди рдХेрд╡рд▓ рд╡िрднिрди्рди рджेрд╢ों рдХी рдоुрдж्рд░ाрдУं рдХो рдЗрдХрдЯ्рдаा рдХрд░ेंрдЧे рдмрд▓्рдХि рд╡िрд╢्рд╡рднрд░ рдХी рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдзрд░ोрд╣рд░ рд╕े рднी рд░ूрдмрд░ू рд╣ोंрдЧे। рдпрд╣ рд╢ौрдХ рди рдХेрд╡рд▓ рдЬ्рдЮाрдирд╡рд░्рдзрдХ рд╣ै рдмрд▓्рдХि рдПрдХ рдЖрдиंрджрджाрдпрдХ рдФрд░ рд▓ाрднрдХाрд░ी рднी рд╕ाрдмिрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ै। рджुрд░्рд▓рдн рдФрд░ рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рдоुрдж्рд░ाрдУं рдХा рдоूрд▓्рдп рд╕рдордп рдХे рд╕ाрде рдмрдв़рддा рд╣ै। рдпрджि рд╕рдордЭрджाрд░ी рд╕े рдиिрд╡ेрд╢ рдХिрдпा рдЬाрдП, рддो рдоुрдж्рд░ा рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рд╕े рдЕрдЪ्рдЫा рд░िрдЯрд░्рди рдоिрд▓ рд╕рдХрддा рд╣ै। рдХрд░ेंрд╕ी рдХрд▓ेрдХ्рд╢рди рдПрдХ рдХाрдлी рд╕ंрддोрд╖рдЬрдирдХ рд╢ौрдХ рднी рд╣ै। рд╡िрднिрди्рди рдк्рд░рдХाрд░ рдХी рдоुрдж्рд░ाрдУं рдХो рдПрдХрдд्рд░िрдд рдХрд░, рдЙрдирдХी рджेрдЦрднाрд▓ ...

рдпोрдЧ рдЧुрд░ु рд╢्рд░ी рдзीрд░рдЬ рд╢рд░्рдоा рдЬी рдиे рд╕рд░्рд╡ाрдзिрдХ рднुрдЬंрдЧाрд╕рди рдХрд░ рдЧोрд▓्рдбрди рдмुрдХ рдСреЮ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХाрд░्рдб्рд╕ рдоें рдЕрдкрдиे рдиाрдо рджрд░्рдЬ рдХिрдпा рдоुрдЦ्рдпрдоंрдд्рд░ी рд╢्рд░ी рд╡िрд╖्рдгुрджेрд╡ рд╕ाрдп рдЬी рдиे рджिрдпा рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХॉрд░्рдб рдХा рд╕рд░्рдЯिрдлिрдХेрдЯ

рдпोрдЧ рдФрд░ рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж рдХा рдЬрди्рдо рднाрд░рдд рдоें рд╣ुрдЖ рдФрд░ рдпрд╣ीं рд╕े рдЗрдирдХा рдк्рд░рдХाрд╢ рдкूрд░ी рджुрдиिрдпा рдоें рдлैрд▓рддा рдЪрд▓ा рдЧрдпा। рдпोрдЧ рдФрд░ рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж, рджोрдиों рд╡िрдзाрдУं рдХो рдордиुрд╖्рдп рдиे рдк्рд░рдХृрддि рд╕े рд╕ीрдЦा рд╣ै। рдк्рд░рдХृрддि рдоें рдЙрдЧрдиे рд╡ाрд▓ी рдЬрдб़ी-рдмूрдЯिрдпों рд╕े рдЦुрдж рдХो рд╕्рд╡рд╕्рде рдмрдиाрдиे рдХे рд▓िрдП рдоाрдирд╡ рдиे рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХिрдпा। рдЬрдмрдХि рд╡िрднिрди्рди рдкрд╢ु-рдкрдХ्рд╖िрдпों рдХी рдоुрдж्рд░ाрдУं рд╕े рд╕ीрдЦрдХрд░ рдордиुрд╖्рдп рдиे рдпोрдЧ рд╡िрдж्рдпा рдХी рд░рдЪрдиा рдХी рд╣ै। рдпोрдЧ рдФрд░ рдЖрдпुрд░्рд╡ेрдж, рд╕िрд░्рдл рдордиुрд╖्рдп рдХो рд╕्рд╡рд╕्рде рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рд╣ी рдирд╣ीं рд╣ैं। рдпे рдЕрд╕рд▓ рдоें рд╣рдоें рдЬीрд╡рди рдЬीрдиे рдХा рддрд░ीрдХा рдмрддाрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╣рдоें рднीрддрд░ рд╕े рд╕्рд╡рд╕्рде рдмрдиाрддे рд╣ैं। рдРрд╕ा рд╣ी рдПрдХ рдЖрд╕рди рднुрдЬंрдЧाрд╕рди рднी рд╣ै, рдЬिрд╕рдХे рдиिрдпрдоिрдд рдЕрдн्рдпाрд╕ рд╕े рд╣рдоें рдвेрд░ों рдлाрдпрджे рдоिрд▓рддे рд╣ैं। рдЗрд╕ рдЖрд╕рди рдоें рд╢рд░ीрд░ рдХी рдЖрдХृрддि рдлрди рдЙрдаाрдП рд╣ुрдП рднुрдЬंрдЧ рдЕрд░्рдеाрдд рд╕рд░्рдк рдЬैрд╕ी рдмрдирддी рд╣ै рдЗрд╕ीрд▓िрдП рдЗрд╕рдХो рднुрдЬंрдЧाрд╕рди рдпा рд╕рд░्рдкाрд╕рди рдХрд╣ा рдЬाрддा рд╣ै। рдЪूंрдХि рдпрд╣ рджिрдЦрдиे рдоें рдлрди рдлैрд▓ाрдП рдПрдХ рд╕ांрдк рдЬैрд╕ा рдкॉрд╕्рдЪрд░ рдмрдирддा рд╣ै рдЗрд╕рд▓िрдП рдЗрд╕ рдЖрд╕рди рдХा рдиाрдо рднुрдЬंрдЧाрд╕рди рд░рдЦा рдЧрдпा рд╣ै। рдиिрдпрдоिрдд рд░ूрдк рд╕े рдпрд╣ рдЖрд╕рди рдХрд░рдиे рд╕े рд░ीрдв़ рдХी рд╣рдб्рдбी рд╕рд╢рдХ्рдд рд╣ोрддी рд╣ै рдФрд░ рдкीрда рдоें рд▓рдЪीрд▓ाрдкрди рдЖрддा рд╣ै। рдпрд╣ рдЖрд╕рди рдлेрдлрдб़ों рдХी рд╢ुрдж्рдзि рдХे рд▓िрдП рднी рдмрд╣ुрдд рдЕрдЪ्рдЫा рд╣ै рдФрд░ рдЬिрди рд▓ोрдЧों рдХा рдЧрд▓ा рдЦрд░ाрдм рд░рд╣рдиे рдХी, рджрдоे рдХी, рдкुрд░ाрдиी рдЦाँрд╕ी рдЕрдерд╡ा рдлेंрдлрдб़ों рд╕ंрдмंрдзी рдЕрди्рдп рдХोрдИ рдмी...

рджैрдиिрдХ рднाрд╕्рдХрд░ рдкाрд▓ी рдХे 21рд╡ें рд╕्рдеाрдкрдиा рджिрд╡рд╕ рдкрд░ 6000 рдХिрд▓ो рд╣рд▓рд╡े рдХा рдиिрд░्рдоाрдг рдХрд░ рд░рдЪा рд╡िрд╢्рд╡ рдХीрд░्рддिрдоाрди рдЧोрд▓्рдбрди рдмुрдХ рдСреЮ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХाрд░्рдб्рд╕ рдоें рд░िрдХॉрд░्рдб рджрд░्рдЬ

рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рд╡िрд╢ेрд╖ рд░ूрдк рд╕े рдЕрдкрдиे рдкрд░ंрдкрд░ाрдЧрдд рд╡्рдпंрдЬрдиों рдПрд╡ं рдЕрдкрдиी рд╕ंрд╕्рдХृрддि рдХे рд▓िрдП рдк्рд░рд╕िрдж्рдз рд╣ै। рдпрд╣ां рдХे рдЦाрдиे рдХा рд╕्рд╡ाрдж, рдЙрд╕рдХी рдорд╣рдХ рдФрд░ рд╡िрд╡िрдзрддा рдХुрдЫ рдЕрд▓рдЧ рд╣ी рд╣ोрддी рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬ्рдпों рдоें рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рд╕्рдеाрди рд░рдЦрддा рд╣ै рдЬिрд╕рдХी рд╕ंрд╕्рдХृрддि, рдРрддिрд╣ाрд╕िрдХ рд╡िрд░ाрд╕рдд, рдФрд░ рд╡िрд╡िрдзрддा рдХो рд╡्рдпрдХ्рдд рдХрд░рдиे рдоें рдЙрд╕рдХे рд╡्рдпंрдЬрдиों рдХा рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдпोрдЧрджाрди рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрдиी рдЦाрдиा рднिрди्рди рдФрд░ рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рд╕्рд╡ाрджिрд╖्рдЯ рд╣ोрддा рд╣ै, рдЬिрд╕рдоें рд╕ंрд╕्рдХृрддि, рд░ंрдЧ, рдФрд░ рд╕्рд╡ाрдж рдХा рдПрдХ рд╕ुंрджрд░ рд╕ंрдЧрдо рд╣ोрддा рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрдиी рднोрдЬрди рдоें рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рдЪрд░्рдЪिрдд рд╡्рдпंрдЬрдиों рдХे рд╕ाрде-рд╕ाрде, рдЦाрдиे рдХे рдк्рд░рддि рд▓ोрдЧों рдХी рдЙрдд्рд╕ुрдХрддा рдФрд░ рдЙрдирдХी рдЖрдд्рдоिрдХ рд╕ंрддोрд╖ рдХी рднाрд╡рдиा рднी рджेрдЦрдиे рдХो рдоिрд▓рддी рд╣ै। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХा рдЦाрдиा рд╡्рдпंрдЬрдиों рдХा рдЕрдиूрдаा рд╕ंрдЧрдо рд╣ै, рдЬो рд╕्рдеाрдиीрдп рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдФрд░ рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдкрд░ंрдкрд░ाрдУं рдХा рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдХрд░рддा рд╣ै। рдЕрд▓рдЧ-рдЕрд▓рдЧ рд░ाрдЬрд╕्рдеाрдиी рд╢рд╣рд░ों рдоें рд╡िрднिрди्рди рдЦाрдиे рдХी рдк्рд░рдХृрддिрдпों рдХी рд╡िрд╢ेрд╖рддा рд╣ोрддी рд╣ै, рдЬो рдЗрд╕े рднाрд░рддीрдп рдЦाрдиे рдХी рд╡िрд╡िрдзрддा рдоें рдПрдХ рдЕрдж्рд╡िрддीрдп рд╕्рдеाрди рдк्рд░рджाрди рдХрд░рддी рд╣ै। рдЗрд╕ рд░ाрдЬ्рдп рдХे рд╡्рдпंрдЬрди рди рдХेрд╡рд▓ рдЙрд╕рдХे рд╕्рдеाрдиीрдп рдиिрд╡ाрд╕िрдпों рдХे рд▓िрдП рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ैं, рдмрд▓्рдХि рдкрд░्рдпрдЯрдХों рдХे рдмीрдЪ рднी рдЗрд╕рдХा рдмрд╣ुрдд рдорд╣рдд्рд╡ рд╣ै, рдЬो рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХी рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рдФрд░ рд░рд╕ोрдИ рд╕рдоृрдж्рдзि рджрд░्рд╢ाрддा рд╣ैं। рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдХे рдоाрд░рд╡ाреЬ ...

рдмिрд▓ाрд╕рдкुрд░ рдоें рдорддрджाрддा рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा рдЕрднिрдпाрди рдХे рддрд╣рдд рдСрдирд▓ाрдЗрди рдорддрджाрди рдХा рд╕ंрдХрд▓्рдк рд▓ेрдХрд░ рдмрдиाрдпा рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХॉрд░्рдб

рднाрд░рдд рд╡िрд╢्рд╡ рдХा рд╕рдмрд╕े рдмреЬा рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рджेрд╢ рд╣ै। рдпрд╣ाँ рдХी рд╕рд░рдХाрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдкाँрдЪ рд╡рд░्рд╖ рдХे рдЕंрддрд░ाрд▓ рдкрд░ рдЪुрдиाрд╡ рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рдЪुрдиी рдЬाрддी рд╣ै। рджेрд╢ рдХे рдиाрдЧрд░िрдХ рдЗрд╕ рдЪुрдиाрд╡ी рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рд╕ीрдзे рддौрд░ рдкрд░ рднाрдЧ рд▓ेрддे рд╣ैं। рджेрд╢ рдХा рдХोрдИ рднी рдиाрдЧрд░िрдХ рдЬिрд╕рдХी рдЙрдо्рд░ 18 рд╡рд░्рд╖ рдпा рдЗрд╕рд╕े рдЬ्рдпाрджा рд╣ो, рдорддрджाрди рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиा рдкंрдЬीрдХрд░рдг рдХрд░рд╡ा рд╕рдХрддा рд╣ैं рдФрд░ рдорддрджाрди рдХे рдЕрдзिрдХाрд░ рдХा рдЙрдкрдпोрдЧ рдХрд░ рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдк्рд░рдХ्рд░िрдпा рдоें рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рд╣ो рд╕рдХрддा рд╣ैं। рднाрд░рддीрдп рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рджेрд╢ рдоें рдиिрдпрдоिрдд, рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рдПрд╡ं рдиिрд╖्рдкрдХ्рд╖ рдЪुрдиाрд╡ рдЖрдпोрдЬिрдд рдХрд░рдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдЖрдпोрдЧ рдХो рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ै। рдЪुрдиाрд╡ рдЖрдпोрдЬिрдд рдХрд░рдиे рдПрд╡ं рдЪुрдиाрд╡ рдХे рдмाрдж рдХे рд╡िрд╡ाрджों рд╕े рд╕ंрдмंрдзिрдд рд╕рднी рд╡िрд╖рдпों рдХो рд▓ोрдХ рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1950 рдПрд╡ं рд▓ोрдХ рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡ рдЕрдзिрдиिрдпрдо 1951 рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рд╕рдо्рдоिрд▓िрдд рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рднाрд░рддीрдп рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рд╡िрдХाрд╕ рдоें, рдорддрджाрддा рд╢рдкрде рдХा рдмрд╣ुрдд рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рдпोрдЧрджाрди рд░рд╣ा рд╣ै। рдпрд╣ рд╢рдкрде рди рдХेрд╡рд▓ рдиेрддाрдУं рдФрд░ рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдд्рд╡рдзाрд░िрдпों рдХो рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдХे рдоूрд▓्рдпों рдФрд░ рдиीрддिрдпों рдХे рдк्рд░рддि рд╕ंрдмोрдзिрдд рдХрд░рддी рд╣ै, рдмрд▓्рдХि рдЗрд╕рд╕े рдиाрдЧрд░िрдХों рдХो рднी рд╕ाрдЭा рджाрдпिрдд्рд╡ рдХा рдЖрднाрд╕ рд╣ोрддा рд╣ै рдФрд░ рдЙрди्рд╣ें рдЕрдкрдиे рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдоें рд╕рдХ्рд░िрдп рднाрдЧीрджाрд░ рдмрдиाрддा рд╣ै।  рдЬिрд▓ा рдк्рд░рд╢ाрд╕рди рдХे рддрдд्рд╡ाрдзाрди рдоें рдмिрд▓ाрд╕...

"рдЬрдп рд╢्рд░ी рд░ाрдо" рд▓िрдЦी рд╣ुрдИ рдЯी-рд╢рд░्рдЯ рдкрд╣рди рдХрд░ рджौреЬे рд╣рдЬाрд░ों рдзाрд╡рдХ 15рд╡ीं рдПрдпू рдЬрдпрдкुрд░ рдоैрд░ाрдерди рдЧोрд▓्рдбрди рдмुрдХ рдСреЮ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХाрд░्рдб्рд╕ рдоें рджрд░्рдЬ

рдоैрд░ाрдерди рджौреЬ рдХा рдЗрддिрд╣ाрд╕ 490 рдИрд╕्рд╡ी рдкूрд░्рд╡ рд╢ुрд░ू рд╣ुрдЖ рдеा। рдпूрдиाрди рдХे рдПрдеेंрд╕ рдирдЧрд░ рд╕े 26 рдоीрд▓ рджूрд░ рдоैрд░ाрдерди рдХे рдоैрджाрди рдоें рдпूрдиाрдиी рдФрд░ рдкрд░्рд╕िрдпрди/рдлाрд░рд╕ी рд╕ैрдиिрдХों рдХे рдмीрдЪ рдпुрдж्рдз рд╣ुрдЖ рдеा। рдЗрд╕ рдпुрдж्рдз рдоें рдпूрдиाрди рдХे рд╕ैрдиिрдХों рдиे рдлाрд░рд╕ рдХे 1 рд▓ाрдЦ рд╕ैрдиिрдХों рдХो рд╣рд░ा рджिрдпा рдеा। рдЗрд╕ рдЬीрдд рдХी рдЦрдмрд░ рджेрдиे рдХे рд▓िрдП рдпूрдиाрди рдХा 'рдлिрдбिрдкीрдбेрд╕' рдиाрдо рдХा рд╕ैрдиिрдХ рдпुрдж्рдз рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рд╕े рд▓рдЧрднрдЧ 26 рдоीрд▓ рддрдХ рдмिрдиा рд░ुрдХे рджौреЬрддा рд╣ुрдЖ рдПрдеेंрд╕ рдкрд╣ुंрдЪा рдеा.рд╡рд╣ рдЗрд╕ рдЬीрдд рд╕े рдЗрддрдиा рдЙрдд्рд╕ाрд╣िрдд рдеा рдХि рдЙрд╕рдиे рднाрдЧрдиे рдХे рд▓िрдП рдЕрдкрдиे рд╢рд╕्рдд्рд░ рдФрд░ рдХрд╡рдЪ рднी рдЙрддाрд░ рджिрдП। рдпुрдж्рдз рд╕े рдердХा рд╣ोрдиे рдХे рдмाрдж рднी рд╡рд╣ рдЬंрдЧрд▓ो, рдХрдЯीрд▓ी рдЭाреЬिрдпों рдФрд░ рдкрд╣ाреЬो рд╡ाрд▓े рд░ाрд╕्рддे рдоें рдмिрдиा рдХрд╣ीं рд░ुрдХे рднाрдЧрддा рд╣ी рд░рд╣ा рдеा। рдЬрдм рдЙрд╕рдиे рдПрдеेंрд╕ рдирдЧрд░ рдоें рдк्рд░рд╡ेрд╢ рдХिрдпा рддो рдЙрд╕рдХे рдкैрд░ рд▓рд╣ुрд▓ुрд╣ाрди рд╣ो рдЪुрдХे рдеे. рдЙрд╕рдХी рд╕ाँрд╕ рдЙрдЦреЬ рд░рд╣ी рдеी. рдЙрд╕рдиे рдЕрдкрдиे рджेрд╢рд╡ाрд╕िрдпों рдХो рдмोрд▓ा "рдиिрдХ्рдХी" рдЕрд░्рдеाрдд рдпुрдж्рдз рдоें рдЙрд╕рдХे рджेрд╢ рдХी рд╡िрдЬрдп рд╣ुрдИ рд╣ै, 'рджेрд╢рд╡ाрд╕िрдпों рд╣рдо рдпुрдж्рдз рдЬीрдд рдЧрдпे рдЦुрд╢िрдпाँ рдордиाрдУ'। рдЗрд╕ рдЦрдмрд░ рдХो рд╕ुрдиाрдиे рдХे рдмाрдж рд╣ी рдЙрд╕рдХी рдоौрдд рд╣ो рдЧрдпी рдеी। 'рдлिрдбिрдкीрдбेрд╕' рдиाрдордХ рдзाрд╡рдХ рдХी рдпाрдж рдоें рдоैрд░ाрдерди рджौреЬ рдХो рдУрд▓िंрдкिрдХ рдЦेрд▓ों рдоें рд╢ाрдоिрд▓ рдХिрдпा рдЧрдпा рдеा। рдоैрд░ाрдерди рд░ेрд╕ рдХी рджूрд░ी 26 рдоीрд▓, 385 рдпाрд░्рдб्рд╕ рдЕрд░्рдеाрдд рд▓рдЧрднрдЧ 42.195 рдХिрд▓ोрдоीрдЯрд░ рд╣ोрддी рд╣ै।...

рдорддрджाрддा рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा рдХे рд▓िрдП рд╣рдЬाрд░ों рджीрдк рдЬрд▓ाрдХрд░ рджिрдпा рдорддрджाрди рдХा рд╕ंрджेрд╢ рдЧोрд▓्рдбрди рдмुрдХ рдСреЮ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХाрд░्рдб्рд╕ рдоें рджрд░्рдЬ

26 рдЬрдирд╡рд░ी 1950 рдХो рднाрд░рдд рдоें рд╕ंрд╡िрдзाрди рд▓ाрдЧू рд╣ुрдЖ, рдЙрд╕рд╕े рдкрд╣рд▓े рд╣рдоाрд░ा рджेрд╢ рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдЧुрд▓ाрдо рдеा рдФрд░ рдм्рд░िрдЯिрд╢ рд╕рд░рдХाрд░ рд╕े рдкрд╣рд▓े рджेрд╢ рдоें рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдирд╣ीं рдеी। рджेрд╢ рдоें рд░ाрдЬाрдУं рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╢ाрд╕рди рдЪрд▓ाрдпा рдЬाрддा рдеा рдФрд░ рд╡рд╣ां рдкрд░ рд╕рднी рдХो рд╕рдоाрди рдЕрдзिрдХाрд░ рдирд╣ीं рдоिрд▓рддा рдеा। рдРрд╕े рдоें 26 рдЬрдирд╡рд░ी 1950 рдХो рдЬрдм рджेрд╢ рдоें рд╕ंрд╡िрдзाрди рд▓ाрдЧू рд╣ुрдЖ рддो рджेрд╢ рдоें рд▓ोрдХрддंрдд्рд░िрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рд▓ाрдЧू рдХी рдЧрдИ। рдЬिрд╕рдХी рд╡рдЬрд╣ рд╕े рджेрд╢ рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдиाрдЧрд░िрдХ рдХो рдЕрдкрдиा рд╢ाрд╕рдХ рдЪुрдирдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдФрд░ рдПрдХ рдЖрдо рдЖрджрдоी рдХो рднी рдЙрдо्рдоीрджрд╡ाрд░ рдХे рд░ूрдк рдоें рдЦрдб़े рд╣ोрдиे рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ुрдЖ। рд▓ोрдХрддांрдд्рд░िрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें рдЬрдирддा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рд╣ी рд╣рд░ рд╢ाрд╕рдХ рдХो рдЪुрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдХौрди рд╕рдд्рддा рдоें рд░рд╣ेрдЧा, рдХौрди рдЬीрддेрдЧा рдФрд░ рдХौрди рдирд╣ीं рдЬीрддेрдЧा। рдЗрдирдХा рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдЬрдирддा рдФрд░ рджेрд╢ рдХे рдиाрдЧрд░िрдХ рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдХिрдпा рдЬाрддा рд╣ै। рдЬрдирддा рдХे рдж्рд╡ाрд░ा рдЕрдкрдиे рдЦुрдж рдХे рдк्рд░рддिрдиिрдзि рдХो рдорддрджाрди рдХрд░рдХे рдЪुрдиा рдЬाрддा рд╣ै। рдорддрджाрди рдХा рдорд╣рдд्рд╡ рдЬрдирддा рдФрд░ рдк्рд░рддिрдиिрдзि рджोрдиों рдХे рд▓िрдП рдмрд╣ुрдд рдЕрдзिрдХ рд╣ोрддा рд╣ै। рдорддрджाрди рдХा рдЕрдзिрдХाрд░ рдПрдХ рдоौрд▓िрдХ рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣ै। рдпрд╣ рдЕрдзिрдХाрд░ рд╣рдоें рд╕ंрд╡िрдзाрди рдж्рд╡ाрд░ा рдк्рд░рджाрди рдХिрдпा рдЧрдпा рд╣ै। рдорддрджाрди рдХे рдоाрдз्рдпрдо рд╕े рд╣рдо рдЕрдкрдиे рджेрд╢ рдХे рдк्рд░рддिрдиिрдзिрдпों рдХा рдЪुрдиाрд╡ рдХрд░рддे рд╣ैं। рдпे рдк्рд░рддिрдиिрдзि рд╣рдоाрд░ी рд╕рд░рдХाрд░ рдмрдиाрддे рд╣ैं рдФрд░ рд╣рдоाрд░...

рдмेрдоेрддрд░ा рдЬिрд▓े рдХी рд╣реЫाрд░ों рдорд╣िрд▓ाрдУं рдиे рдорддрджाрди рдХी рд╢рдкрде рдЧ्рд░рд╣рдг рдХрд░ рд╡рд░्рд▓्рдб рд░िрдХॉрд░्рдб рдмрдиाрдпा

рднाрд░рдд рдоें рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рд╕्рдеिрддि рд╣рдоेрд╢ा рдПрдХ рд╕рдоाрди рдирд╣ीं рд░рд╣ी рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рд╕рдордп-рд╕рдордп рдкрд░ рд╣рдоेрд╢ा рдмрджрд▓ाрд╡ рд╣ोрддा рд░рд╣ा рд╣ै। рдпрджि рд╣рдо рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рд╕्рдеिрддि рдХा рдЖंрдХрд▓рди рдХрд░ें рддो рдкрддा рдЪрд▓ेрдЧा рдХि рд╡ैрджिрдХ рдпुрдЧ рд╕े рд▓ेрдХрд░ рд╡рд░्рддрдоाрди рд╕рдордп рддрдХ рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХी рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕्рдеिрддी рдоें рдЕрдиेрдХ рддрд░рд╣ рдХे рдЙрддाрд░-рдЪреЭाрд╡ рдЖрддे рд░рд╣े рд╣ैं, рдФрд░ рдЙрд╕рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░ рд╣ी рдЙрдирдХे рдЕрдзिрдХाрд░ों рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рднी рд╣ोрддा рд░рд╣ा рд╣ै। рдЗрди рдмрджрд▓ाрд╡ों рдХा рд╣ी рдкрд░िрдгाрдо рд╣ै рдХि рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХा рдпोрдЧрджाрди рднाрд░рддीрдп рд░ाрдЬрдиैрддिрдХ, рдЖрд░्рдеिрдХ, рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдПрд╡ं рд╕ांрд╕्рдХृрддिрдХ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеाрдУं рдоें рджिрдиों-рджिрди рдмреЭ рд░рд╣ा рд╣ै। рд▓ोрдХрддंрдд्рд░ рдоें рдорддрджाрди рдХी рднूрдоिрдХा рдЕрдд्рдпрдзिрдХ рдорд╣рдд्рд╡рдкूрд░्рдг рд╣ोрддी рд╣ै। рдЗрд╕рдоें рдорд╣िрд▓ाрдУं рдХा рдорддрджाрди рдХे рдк्рд░рддि рдЬाрдЧрд░ूрдХ рд╣ोрдиा рдЕрддि рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рд╣ैं। рдпрджि рдорд╣िрд▓ाрдПं рдЬाрдЧрд░ूрдХ рд╣ो рддो рд╡рд╣ рдЕрдкрдиे рдкूрд░े рдкрд░िрд╡ाрд░ рдХो рдорддрджाрди рдХे рд▓िрдП рдк्рд░ेрд░िрдд рдХрд░ рдмूрде рддрдХ рдкрд╣ुंрдЪाрдиे рдХा рдХ्рд╖рдорддा рд░рдЦрддी рд╣ै। рдЫрдд्рддीрд╕рдЧреЭ рдХे рдмेрдоेрддрд░ा рдЬिрд▓े рдоें рдорд╣िрд▓ा рдорддрджाрддा рдЬाрдЧрд░ूрдХрддा рдХे рд▓िрдП рдПрдХ рд╡िрд╢ेрд╖ рдЖрдпोрдЬрди рдЬिрд▓े рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдирдЧрд░ीрдп рдиिрдХाрдп рдФрд░ рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдЧ्рд░ाрдо рдкंрдЪाрдпрдд рдХे рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рд╡ाрд░्рдб рдоें рдЖрдпोрдЬिрдд рдХिрдпा рдЧрдпा। рдпрд╣ рдХाрд░्рдпрдХ्рд░рдо рдЬिрд▓ा рдХрд▓ेрдХ्рдЯрд░ рдПрд╡ं рдЬिрд▓ा рдиिрд░्рд╡ाрдЪрди рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╢्рд░ी рд░рдгрдмीрд░ рд╢рд░्рдоा рдЬी (Mr. Ranbir Sharma, IAS) рдПрд╡ं рд╕ी.рдИ.рдУ. рдЬिрд▓ा рдкंрдЪाрдпрдд рд╢्рд░ी рдЯेрдХрдЪрди्рдж рдЕрдЧ्рд░рд╡ाрд▓ рдЬी (Mr. Techand Agra...